Hôm trước tôi gặp một bệnh nhân tên Tường Vy – cô gái trẻ tầm 27 tuổi, làm văn phòng ở Quận 9. Cô đến Nha Khoa MIC Dương Đình Hội để trám lại răng hàm số 6 vì miếng cũ bị sứt. Khi điều trị xong, cô ngập ngừng hỏi: “Bác sĩ ơi, trám xong thì phải làm sao để giữ được lâu nhất? Hay là kiểu gì cũng bong lại như lần trước?”. Đây không phải lần đầu tiên tôi nghe câu hỏi như vậy, và cũng không riêng Vy mới băn khoăn. Hóa ra rất nhiều người vẫn nghĩ trám răng chỉ là chuyện “đắp cho đầy”, còn chuyện giữ nó ra sao thì… tuỳ hên xui.
Sự thật là, việc chăm sóc sau trám răng đóng vai trò quyết định đến tuổi thọ của miếng trám. Tôi từng gặp những ca trám giữ được gần 10 năm, và cũng có người vừa trám xong 2 tuần đã phải làm lại vì… nhai bỏng ngô. Bài viết này tôi viết ra để giúp các bạn hiểu rõ hơn cách chăm sóc sau khi trám răng – không hề phức tạp, nhưng cần sự để ý và chủ động.
Cần làm gì ngay sau khi trám răng?
Ngay sau khi trám xong, miệng vẫn còn tê. Nhiều người không để ý, lỡ cắn trúng môi hoặc lưỡi vì mất cảm giác. Thế nên, trong vòng 2 giờ đầu sau khi trám, tốt nhất đừng ăn gì cả – vừa để thuốc tê tan, vừa cho miếng trám có thời gian ổn định.
Nếu là trám bằng composite (vật liệu phổ biến hiện nay), thì sau khi chiếu đèn sẽ cứng ngay, nhưng để an toàn, khoảng 1–2 giờ sau hãy ăn nhẹ lại – ưu tiên đồ mềm, không dính như cháo, súp, chuối, cơm mềm.
Tôi có một bệnh nhân là bác Lâm – chú trám răng xong buổi sáng, trưa ghé quán ăn làm ngay tô phở bò thêm gân. Kết quả: miếng trám bung ra, vì răng chưa kịp “làm quen” với áp lực nhai lại. Chúng ta nên tránh những thực phẩm quá cứng, quá dai, quá nóng hay quá lạnh trong ít nhất 24–48 giờ đầu.
Cách vệ sinh răng miệng sau trám răng
Một trong những nguyên nhân khiến miếng trám nhanh hỏng là do vệ sinh chưa đúng cách. Sau trám răng, việc vệ sinh không cần thay đổi hoàn toàn, nhưng có vài điểm cần lưu ý:
- Đánh răng nhẹ nhàng, dùng bàn chải lông mềm và tránh chà mạnh lên vùng răng mới trám.
- Không bỏ qua bước dùng chỉ nha khoa – đây là thứ mà 90% bệnh nhân của tôi… biết nhưng không làm. Dùng chỉ giúp lấy sạch thức ăn mắc trong kẽ răng, đặc biệt quan trọng để bảo vệ mép miếng trám.
- Súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước súc miệng không cồn để sát khuẩn nhẹ nhàng mà không gây khô niêm mạc.
Tôi thường khuyên các bạn nên giữ thói quen vệ sinh này lâu dài, không chỉ vì miếng trám, mà để ngừa sâu răng tái phát ở vùng kế cận.
Chế độ ăn uống & sinh hoạt
Trong tuần đầu sau khi trám, nếu bạn ăn uống hợp lý thì răng sẽ thích nghi tốt hơn. Hạn chế các loại thức ăn:
- Cứng như mía, kẹo cứng, đá lạnh.
- Dính như kẹo kéo, caramel, bánh tráng dẻo.
- Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, vì lúc này răng còn nhạy cảm.
Ưu tiên ăn các món mềm, dễ nhai như canh rau, trái cây chín, thịt nạc băm. Uống nhiều nước, hạn chế cà phê, trà đen, rượu – đặc biệt là trong vài ngày đầu nếu bạn trám răng cửa bằng vật liệu composite, vì nó dễ nhiễm màu.
Ngoài ăn uống, không nghiến răng, không cắn bút, mở nắp chai bằng răng – những thói quen tưởng chừng nhỏ thôi nhưng lại là lý do khiến tôi phải trám lại răng cho nhiều người quen.
Cảm giác ê buốt sau khi trám
Cảm giác hơi ê nhẹ, nhạy cảm với nóng lạnh trong vài ngày đầu là bình thường, đặc biệt nếu răng được trám sâu hoặc sát tủy. Tôi thường nói với bệnh nhân rằng: “Ê nhẹ là dấu hiệu răng còn sống, còn nhạy – chứ không phải trám xong là hết cảm giác hoàn toàn đâu nhé”.
Tuy nhiên, nếu sau 2 tuần mà vẫn ê, đặc biệt là khi nhai hoặc răng đau âm ỉ, thì bạn nên quay lại để kiểm tra. Có thể do:
- Miếng trám quá cao, gây cộm khi ăn nhai.
- Có khe hở giữa miếng trám và răng, gây viêm.
- Trường hợp hiếm hơn là tủy răng đã bị ảnh hưởng, cần điều trị.
Tái khám định kỳ
Có một thực tế là nhiều bạn trám xong là yên tâm “xếp góc” hồ sơ răng miệng. Nhưng răng khác với đồ vật – nó vẫn sống, vẫn thay đổi theo thời gian. Miếng trám cũng vậy, nó chịu áp lực nhai, ảnh hưởng từ nước bọt, vi khuẩn, thức ăn hàng ngày.
Tôi khuyến khích tái khám định kỳ 6 tháng/lần, không chỉ để kiểm tra miếng trám có xuống cấp không, mà còn để phát hiện sớm các vùng răng khác có nguy cơ sâu. Có lần một cô bệnh nhân trám răng hàm xong rất kỹ, nhưng 1 năm sau quay lại thì răng bên cạnh lại bị sâu… vì kẹt thức ăn ở kẽ.
Ngoài ra, cạo vôi răng định kỳ cũng là một cách để bảo vệ vùng nướu quanh răng trám. Cao răng tích tụ lâu ngày có thể làm tụt nướu, lộ phần trám và khiến răng ê buốt hơn.
Lời kết
Trám răng là một thủ thuật đơn giản, nhanh chóng – nhưng hiệu quả lâu dài lại phụ thuộc rất nhiều vào cách chúng ta chăm sóc sau đó. Chỉ cần chú ý một chút trong vài ngày đầu, giữ thói quen vệ sinh tốt, ăn uống hợp lý và đừng quên tái khám định kỳ, thì một miếng trám có thể theo bạn suốt nhiều năm.
Và nếu bạn đang cân nhắc chi phí, vật liệu phù hợp cho việc trám răng, đừng quên đọc thêm bài viết trám răng giá bao nhiêu để hiểu rõ hơn trước khi quyết định.
