Nếu bạn từng nằm trằn trọc vì nhức nhối ở góc hàm, hay phải “ngậm ngùi” nhai một bên vì chiếc răng khôn bỗng dưng đau nhức, thì xin chia sẻ: bạn không hề đơn độc! Trong phòng khám của tôi tại Nha Khoa MIC, không ít bạn trẻ, nhân viên văn phòng, thậm chí cả các cô chú trung niên, đều từng “khổ sở” vì chiếc răng khôn bị sâu.
Có bạn kể: “Em chỉ nghĩ răng khôn mọc là xong, ai ngờ nó sâu, đau như trời giáng, ăn uống khổ sở mà chẳng biết nên nhổ hay giữ lại.” Đó cũng là câu hỏi tôi nghe nhiều nhất: Răng khôn bị sâu phải làm sao? Nên nhổ, trám lại, hay có cách nào giảm đau tạm thời?
Bài viết này, tôi sẽ chia sẻ từ chính những ca bệnh thực tế – để các bạn hiểu rõ, chủ động xử lý và chăm sóc răng khôn bị sâu một cách hợp lý nhất.
Dấu hiệu răng khôn bị sâu
Răng khôn bị sâu không phải lúc nào cũng “la làng” ngay từ đầu. Nhưng nếu để ý, bạn sẽ nhận ra những dấu hiệu rất đặc trưng:
- Đau âm ỉ hoặc nhói ở góc hàm: Đôi khi chỉ là cảm giác tê tê, nhưng cũng có lúc đau đến mức không ngủ được. Có bạn từng kể với tôi: “Cứ tối là nó hành, đau lên tận thái dương, uống thuốc giảm đau cũng chỉ đỡ được chút xíu.”
- Sưng nướu, đỏ, có thể có mủ: Vùng lợi quanh răng khôn bỗng dưng sưng phồng, đỏ tấy, ấn vào thấy đau hoặc có mủ chảy ra. Nếu có mùi hôi miệng đi kèm, khả năng cao là đã có nhiễm trùng.
- Khó mở miệng, đau lan sang tai, thái dương: Nhiều bạn còn bị ù tai, đau lan lên đầu, thậm chí sốt nhẹ. Nếu gặp tình trạng này, đừng chủ quan – hãy đi khám ngay (tôi từng gặp ca răng khôn sâu gây viêm lan rộng, phải nhập viện điều trị).
- Nhạy cảm khi ăn uống: Cảm giác ê buốt khi ăn đồ nóng, lạnh, ngọt, hoặc phát hiện có lỗ sâu, mảng đen trên răng khôn.
Đặc biệt, nếu bạn từng mọc răng khôn kèm theo ù tai hay đau lan sang vùng khác, hãy tham khảo thêm bài viết mọc răng khôn ù tai để hiểu rõ hơn về triệu chứng này.
Vì sao răng khôn dễ bị sâu?
Nhiều bạn thắc mắc: “Răng khôn mọc sau cùng, ít dùng để nhai, sao lại dễ sâu?” Sự thật là:
- Vị trí “khuất nẻo”, khó vệ sinh: Răng khôn nằm tận cùng hàm, bàn chải thường khó chạm tới, thức ăn dễ mắc lại, tạo môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
- Mọc lệch, mọc ngầm: Không ít trường hợp răng khôn mọc lệch, chỉ nhú một phần hoặc nằm nghiêng dưới nướu, khiến việc làm sạch càng khó khăn.
- Sâu răng lan sang răng bên cạnh: Tôi từng gặp nhiều ca răng khôn sâu gây viêm quanh thân răng, sau đó “lây” sang răng số 7 (răng hàm lớn kế bên), khiến cả hai chiếc đều tổn thương nặng.
- Biến chứng nguy hiểm: Nếu không xử lý kịp thời, sâu răng khôn có thể dẫn đến viêm tủy, viêm xương hàm, nhiễm trùng lan rộng, thậm chí ảnh hưởng sức khỏe toàn thân.
Điều này lý giải vì sao, ở nhiều nước phát triển, răng khôn có nguy cơ biến chứng thường được chỉ định nhổ bỏ sớm, thay vì “giữ lại cho đủ bộ” như nhiều người vẫn nghĩ.
5 cách xử lý khi răng khôn bị sâu
1. Thăm khám nha khoa càng sớm càng tốt
Đây là lời khuyên tôi luôn nhắc bệnh nhân. Đừng tự ý mua thuốc giảm đau rồi “để đó xem sao”. Chỉ khi được bác sĩ khám, chụp X-quang, đánh giá mức độ tổn thương, bạn mới có phương án xử lý phù hợp.
2. Giảm đau tạm thời tại nhà
Nếu chưa thể đến nha khoa ngay, bạn có thể:
- Súc miệng bằng nước muối ấm (1/2 thìa cà phê muối pha với 1 cốc nước ấm).
- Dùng thuốc giảm đau thông thường như paracetamol hoặc ibuprofen (theo hướng dẫn trên bao bì, không lạm dụng).
- Tránh ăn đồ cứng, quá nóng/lạnh, hạn chế nhai bên có răng đau.
- Không tự ý chườm nóng hoặc chọc ngoáy vào vùng đau.
Các biện pháp này chỉ giúp giảm đau tạm thời, không thay thế cho việc điều trị chuyên môn (khuyến nghị từ Dental Health Foundation).
3. Trám răng khôn – Khi nào nên giữ lại?
Nếu răng khôn mọc thẳng, lỗ sâu nhỏ, chưa ảnh hưởng đến tủy hoặc cấu trúc răng, bác sĩ có thể chỉ định trám lại để bảo tồn răng. Tuy nhiên, việc trám răng khôn thường chỉ phù hợp khi bạn có thể vệ sinh tốt vùng này, và răng khôn thực sự “có ích” cho việc ăn nhai.
4. Nhổ răng khôn – Khi nào là giải pháp tối ưu?
Trong thực tế, phần lớn các ca răng khôn bị sâu nặng, mọc lệch, gây đau kéo dài hoặc ảnh hưởng đến răng bên cạnh đều được chỉ định nhổ bỏ. Nhổ răng khôn giúp loại bỏ ổ vi khuẩn, ngăn ngừa biến chứng về sau. Quyết định này cần dựa trên thăm khám lâm sàng, hình ảnh X-quang và đánh giá tổng thể sức khỏe của bạn.
5. Theo dõi và chăm sóc tại nhà
Dù chọn phương án nào, việc vệ sinh răng miệng kỹ lưỡng, dùng chỉ nha khoa, súc miệng sát khuẩn, và tái khám định kỳ là “chìa khóa” để bảo vệ sức khỏe răng miệng lâu dài.
Khi nào nên nhổ răng khôn bị sâu?
Tôi từng gặp nhiều bạn trẻ, nhất quyết giữ lại răng khôn dù đã sâu lớn, thậm chí viêm nhiễm kéo dài. Tuy nhiên, không phải lúc nào “giữ được là tốt”. Bạn nên cân nhắc nhổ răng khôn khi:
- Sâu lớn, không thể phục hồi bằng trám: Răng đã vỡ nhiều, lỗ sâu ăn sâu vào tủy, gây đau dữ dội.
- Ảnh hưởng đến răng bên cạnh: Răng số 7 bị sâu, lung lay hoặc viêm nướu do răng khôn “lây bệnh”.
- Mọc lệch, mọc ngầm, không có chức năng ăn nhai: Những trường hợp này, giữ lại răng khôn chỉ khiến bạn “rước thêm phiền toái”.
- Đau nhức, viêm nhiễm tái phát nhiều lần: Dù đã dùng thuốc, triệu chứng vẫn quay lại, ảnh hưởng sinh hoạt, ăn uống.
Việc nhổ răng khôn hiện nay khá an toàn, thường được thực hiện nhanh chóng, ít đau nhức nếu thực hiện đúng kỹ thuật và chăm sóc hậu phẫu tốt. Đừng ngại hỏi bác sĩ về quy trình, chi phí, và các lưu ý sau khi nhổ răng để chuẩn bị tâm lý tốt nhất.
Chăm sóc và phòng ngừa sâu răng khôn
Tôi vẫn thường nhắc bệnh nhân: “Chăm sóc răng khôn cũng giống như chăm một ‘đứa con út’ – phải kiên nhẫn và tỉ mỉ hơn một chút.” Dưới đây là những mẹo nhỏ nhưng rất hiệu quả:
- Đánh răng kỹ, dùng bàn chải lông mềm: Đừng quên “quét sạch” góc hàm sau cùng, nơi răng khôn “trú ngụ”.
- Dùng chỉ nha khoa, bàn chải kẽ: Đặc biệt với bạn nào có răng khôn mọc lệch, khe giắt thức ăn rất dễ hình thành.
- Súc miệng nước muối hoặc dung dịch sát khuẩn sau ăn: Giúp loại bỏ vi khuẩn, giảm nguy cơ viêm nhiễm.
- Hạn chế đồ ngọt, nước có gas: Đây là “mồi ngon” cho vi khuẩn gây sâu răng phát triển.
- Khám răng định kỳ 6 tháng/lần: Đừng đợi đến khi đau mới đi nha khoa. Việc phát hiện sớm giúp xử lý nhẹ nhàng, tiết kiệm chi phí hơn nhiều.
- Sử dụng kem đánh răng chứa fluoride: Tăng cường men răng, giảm nguy cơ sâu răng khôn.
Kết bài
Răng khôn bị sâu không chỉ là “chuyện nhỏ” gây đau nhức, mà còn tiềm ẩn nhiều biến chứng khó lường nếu chủ quan. Từ trải nghiệm thực tế tại Nha Khoa MIC, tôi nhận ra: những bạn chủ động thăm khám, xử lý sớm, luôn có quá trình điều trị nhẹ nhàng, phục hồi nhanh và tiết kiệm chi phí hơn rất nhiều.
Hãy lắng nghe cơ thể mình, đừng ngại hỏi bác sĩ khi có dấu hiệu bất thường. Chủ động chăm sóc răng miệng, bạn sẽ giữ được nụ cười khỏe mạnh, tự tin mỗi ngày.
Nếu bạn đang băn khoăn về chi phí điều trị, hãy tham khảo bài viết nhổ răng khôn giá bao nhiêu để có thêm thông tin trước khi quyết định.
